......ειδικότερα δε, θα αναφερθώ στο ‘τελείωμα’ του κοντακίου με λινέλαιο. Είναι ένας παραδοσιακός τρόπος στεγανοποίησης του ξύλου με άριστα αισθητικά αποτελέσματα. Φυσικά το λινέλαιο δεν μπορεί να συγκριθεί ως υλικό στεγανοποίησης με το λούστρο αλλά επειδή είμαι της αγγλικής σχολής (που θεωρεί το ξύλο ζωντανό και το θέλει να αναπνέει) και επειδή υπάρχουν αρκετά όπλα με λινέλαιο πιστεύω ότι αξίζει τον κόπο.
Η μέθοδος που θα περιγράψω δεν απαιτεί εξωτικά υλικά. Υπάρχουν όλα στην Ελληνική αγορά. Πριν ξεκινήσω θα πρέπει να σας πω ότι το κοντάκι απαιτεί υπομονή και μεράκι. Μην βιαστείτε να το τελειώσετε. Τα λάθη στην προετοιμασία θα φανούν στο τελικό αποτέλεσμα.
Έχουμε λοιπόν ένα κοντάκι, ταλαιπωρημένο, ξεφλουδισμένο με τα σημάδια του καιρού να φαίνονται έντονα πάνω του. Το πρώτο πράγμα που θα κάνουμε είναι να εκτιμήσουμε με τι τρόπο το είχε φινίρει ο κατασκευαστής.
Εδώ θα χρειαστούμε ένα ισχυρό remover βερνικιού. Βάζουμε μικρή ποσότητα σε ένα σημείο του κοντακίου. Αν δούμε ότι δεν αντιδρά τότε κατά πάσα πιθανότητα το κοντάκι μας είναι τελειωμένο με λινέλαιο. Σε αυτή την περίπτωση δεν θα χρειαστούμε το remover και θα ξεκινήσουμε κατευθείαν το γυαλόχαρτο. Αν αρχίσει να βγάζει αφρούς τότε είναι φανερό ότι το remover αντιδρά με το βερνίκι. Τρίβουμε το κοντάκι με γυαλόχαρτο 100 ώστε να αγριέψει. Περνάμε όλο το κοντάκι και το αφήνουμε να ενεργήσει. Έπειτα με ένα μαχαίρι χωρίς δόντια ξύνουμε προσεκτικά το ξύλο. Το βερνίκι θα αρχίσει να φεύγει σε φλούδες. Ιδιαίτερη προσοχή θέλουν οι ψάθες. Εκεί δεν σηκώνει μαχαίρια και τέτοια. Μια σκληρή οδοντόβουρτσα η μια συρμάτινη βούρτσα θα μας κάνει τη δουλεία. Επαναλαμβάνουμε τη διαδικασία όσες φορές χρειαστεί και στο τέλος σκουπίζουμε το ξύλο με ένα βρεγμένο πανί και το αφήνουμε να στεγνώσει.
Τώρα που καθάρισε το ξύλο μπορούμε να κάνουμε μια πρώτη εκτίμηση της κατάστασης του από πλευράς τύπου, ποιότητας, φθοράς, εμποτισμού από υγρασίες και λάδια.
Ας υποθέσουμε λοιπόν ότι έχουμε ένα κοντάκι από καρυδιά, με ωραία νερά που τα έκρυβε το λούστρο και μερικά χτυπήματα. Τα χτυπήματα διακρίνονται κυρίως σε 2 είδη. Αυτά που έγιναν από αιχμηρό αντικείμενο και έχουν αποδημήσει τις ίνες του ξύλου και αυτά που προσωπικά τα ονομάζω ‘ζουλήγματα’. Τα δεύτερα μπορούν διορθωθούν με το γνωστό σιδέρωμα.
Βρέχουμε μια πετσέτα και την απλώνουμε πάνω στο κοντάκι. Έπειτα με το ηλεκτρικό σίδερο πιέζουμε μέτρια πάνω στην περιοχή που μας ενδιαφέρει. Ο ατμός που δημιουργείται ανασηκώνει τις ίνες του ξύλου και ως από θαύμα το ξύλο επανέρχεται. Ίσως χρειαστούν παραπάνω από 2-3 περάσματα, αλλά το αποτέλεσμα θα σας δικαιώσει.
Από την άλλη, αν έχουμε χτύπημα από αιχμηρό αντικείμενο τα πράγματα αλλάζουν. Φυσικά και εδώ το σιδέρωμα θα κάνει δουλεία, αλλά δεν θα επαναφέρει το ξύλο τελείως. Ότι ατέλεια μείνει θα πρέπει να την καλύψουμε με χρωματιστό στόκο. Το πρόβλημα εδώ είναι ότι το χρώμα που θα επιλέξουμε θα πρέπει να είναι πολύ κοντά στο χρώμα που θα πάρει το κοντάκι όταν θα έχει τελειώσει. Αυτό γίνεται διότι η βαφές των κοντακίων είναι υδροχρώματα και δεν πιάνουν πάνω στο στόκο. Το κόλπο εδώ είναι να επιλέξετε ένα στόκο με τόνο σκούρας καρυδιάς και να προσπαθήσετε κατά την διάρκεια της βαφής να φέρετε το χρώμα στο χρώμα του στόκου. Όπως και να έχει όμως, σε τέτοιες περιπτώσεις θα μείνει μια διχρωμία η οποία όμως δεν θα χαλά το σύνολο.
Έχουμε τώρα ένα κοντάκι το οποίο έχει σιδερωθεί και ίσως στοκαριστεί. Είναι η ώρα της λείανσης του ξύλου με γυαλόχαρτο. Εδώ θέλει προσοχή. Προσωπικά για αυτή τη δουλεία πάντα χρησιμοποιώ γυαλόχαρτα σε μπλοκ από αφρώδες υλικό. Υπάρχουν στην αγορά και είναι ότι πρέπει για επιφάνειες που θέλουν προσοχή. Ποτέ μην τρίψετε με σκέτο γυαλόχαρτο. Ίσως να είναι πιο εύκολο αλλά το χέρι ασκεί πάντα ανομοιόμορφη πίεση επάνω στο ξύλο και αλλού θα αφαιρέσει πολύ ενώ αλλού λίγο. Να θυμάστε ότι τα λάθη της προετοιμασίας θα φανούν στο τελικό αποτέλεσμα!
Σε αυτή τη φάση σκοπός μας είναι να αφαιρέσουμε όλες τις βρωμιές και τα χρώματα που έχουν απομείνει μέχρι να φτάσουμε σε ένα καθαρό κομμάτι ξύλου. Προσωπικά ξεκινώ από το 60 και φτάνω μέχρι το 1500! Επίσης προς το παρόν μπορείτε να τρίψετε ελεύθερα χωρίς να δίνετε πολύ σημασία στην φορά των νερών του ξύλου.
Υπομονή λοιπόν και πολύ τρίψιμο μέχρι το 100. Λογικά τώρα θα έχετε ένα καθαρό κοντάκι με τα νερά του να φαίνονται ακόμη πιο καθαρά. Αυτό ισχύει για τους τυχερούς. Οι άτυχοι ίσως παρατηρήσουν ότι κάποιες μαυρίλες δεν βγαίνουν….
Αυτές οι μαυρίλες είναι υγρασία και λάδια που με τον καιρό έχουν επικαθίσει …Υπάρχει όμως λύση και για αυτό. Από ένα χρωματοπωλείο αγοράστε ένα μπουκάλι περιντρολ και ένα μπουκάλι αμμωνία, γάντια και μάσκα. Σε ένα γυάλινο σκεύος βάλτε 1 μέρος περιντρολ και 3 αμμωνία. Προσοχή! Καυστικό με επικίνδυνες αναθυμιάσεις. Μόνο σε εξωτερικό χώρο. Με ένα πινέλο εμποτίστε το κοντάκι και αφήστε το για μια ημέρα. Θα δείτε ότι σιγά σιγά οι μαυρίλες αρχίζουν να φεύγουν. Έπειτα από αρκετές εμποτίσεις το ξύλο θα ασπρίσει. Έπειτα …ξανά γυαλόχαρτο με το 100….
Με υπομονή και μεράκι φτάνουμε μέχρι το 400! Το ξύλο τώρα είναι καθαρό και έχει αρχίσει να δείχνει τα νερά του. Από αυτό το σημείο πριν από κάθε χέρι με διαφορετικό νούμερο σιδερώνουμε ΟΛΟ το κοντάκι. Μέχρι το 800. Αυτό το κάνουμε διότι με το σιδέρωμα θα σηκωθούν οι ίνες και τα νερά θα γίνουν πιο όμορφα και πιο έντονα! Μπορείτε να μην το κάνετε αλλά πιστέψτε με το αποτέλεσμα δεν θα είναι το ίδιο. Εννοείται πως ότι κάνουμε με το γυαλόχαρτο ΔΕΝ ισχύει για τις ψάθες. Μόνο με βούρτσα και ότι φύγει έφυγε. Όταν πλέον φτάσουμε στο 800 η κινήσεις μας θα πρέπει να γίνουν απαλές και ΠΑΝΤΑ προς την φορά των νερών του ξύλου μέχρι το 1500.
Το ξύλο τώρα γυαλίζει και μοιάζει με μάρμαρο. Είναι η ώρα της βαφής. Μπορούμε να πάρουμε από χρωματοπωλείο υδρόχρωμα σκούρας καρυδιάς η κάποιο έτοιμο προϊόν από κατάστημα με όπλα. Προσωπικά χρησιμοποιώ έτοιμη βαφή της CCL από την οποία παίρνω και το λινέλαιο. Την είχε κάποτε ο Πέππας
http://www.p-peppas.gr/ Με ένα τηλ μπορείτε να μάθετε αν την έχει ακόμη. Εναλλακτικά μπορείτε να την βρείτε και εδώ
http://www.swillingtonshootingsupplies.co.uk/store/category/52/96/Wood-Care/Το μυστικό εδώ είναι να έχουμε αρκετά αραιωμένη τη βαφή. Αυτό γιατί είναι προτιμότερο να περάσουμε πολλά χέρια απ ότι 1-2 και να μας βγει πολύ σκούρο. Απλώνουμε την βαφή με μπαμπάκι ελαφρά εμποτισμένο για να αποφύγουμε τα δάκρυα. Το αφήνουμε να στεγνώσει για 24 ώρες. Βασικά μέσα σε 2 ώρες στεγνό θα είναι αλλά εμάς μας ενδιαφέρει και ο τόνος του χρώματος ο οποίος σταθεροποιείται συνήθως μετά από μια μέρα.
Αν περάσουμε το ξύλο με το χέρι μας θα δούμε ότι έχει σηκώσει αγριάδα. Το τρίβουμε λοιπόν απαλά και πάντα προς την φορά των νερών με ατσαλόμαλλο μέχρι να γίνει λείο όπως ήταν πριν τη βαφή. Βεβαία το τρίψιμο θα βγάλει κάποια ποσότητα βαφής. Μην σας ανησυχεί αυτό. Επαναλάβατε την διαδικασία Βαφη-24 ώρες-τρίψιμο μέχρι να επιτύχετε τον επιθυμητό τόνο χρώματος. Καλό είναι να το κάνετε ένα τόνο πιο σκούρο απ όσο θέλετε, διότι με το λινέλαιο θα φύγει λίγο χρώμα.
Έπειτα από πολλές μέρες και αρκετό κόπο έχει τελειώσει η προετοιμασία του κοντακίου για δεχτεί το λινέλαιο. Υπόψη ότι για την δουλεία μας κάνει μόνο το ‘ψημένο’ λινέλαιο (boiled linseed oil) η αλλιώς καλλιτεχνικό λινέλαιο. Μπορείτε να το βρείτε σε βιβλιοπωλεία. Προσωπικά βάζω το λινέλαιο της CCL το οποίο έχει επιπρόσθετα, ρίζα αλκανετ και διάφορους στεγανοποιητικούς παράγοντες.
Βάζουμε πάνω στο δάχτυλο μας μια σταγόνα. Κυριολεκτικά. Αυτή τη σταγόνα την απλώνουμε σε όλο το ξύλο. Μην βάλλετε πολύ. Το πολύ άλλη μια σταγόνα, αλλιώς θα μπουκώσει και δεν θα στεγνώσει ποτέ!!! Το αφήνουμε να τραβήξει (περίπου 45-60λεπτα) και μετά τρίβουμε δυνατά με την παλάμη μας μέχρι να αναπτυχτεί θερμότητα για μερικά δευτερόλεπτα. Το αφήνουμε να στεγνώσει τελείως σε θερμό περιβάλλον για 24 ώρες.
Αυτό ήταν. Εφαρμογή κάθε μέρα για ένα μήνα, έπειτα μια φορά το μήνα για ένα χρόνο και τέλος μια φορά το χρόνο για πάντα! Αν διαπιστώσετε ότι ο μήνας δεν σας έφτασε και το αποτέλεσμα δεν σας ικανοποιεί τότε συνεχίστε την ημερήσια εφαρμογή. Οι χρόνοι είναι ενδεικτικοί και διαφέρουν από ξύλο σε ξύλο και από θερμοκρασία σε θερμοκρασία. Το αποτέλεσμα θα είναι ένα Αγγλικού επίπεδου κοντάκι με υπέροχο σατινέ φινίρισμα.
Φωτο αυριο ετσι....?
