Ψάθες (Chekering) : Εργαλεία και οδηγός κατασκεύης

[alpha-63]

...ευχαριστώ τον φίλο npmair για την πρωτοβουλία της αναφοράς και παρουσίασης του θέματος "Ψάθες" !
Ειλικρινά είχα καιρό να δω ένα ενδιαφέρον θέμα να ταράξει τα νερά...ευχάριστα και εποικοδομητικά !
Μπράβο φίλε μου...

[Einhorn]

Ο απαράδεκτος συντονιστής της παρέας είμαι εγώ... που δήλωνα πως μου αρέσουν και οι ξυλουργικές εργασίες πάνω στα αεροβόλα, τρομάρα μου.
Μεταφέρω άμεσα το θέμα στα μόνιμα και θα εισηγηθώ το κυρίως τμήμα του να πάει και να κοσμήσει τη βιβλιοθήκη μας!
Μπράβο Νικόλα.

[npmair]

Αγαπητοί φίλοι συναεροβολιστές,

Μετά από παραίνεση του αγαπητού «μονόκερου» Στέφανου (Einhorn) και αφού με ικανοποιήση διάβασα τα θετικά σας σχόλια στο προηγούμενο post μου σχετικά με τις ψάθες που κοσμούν τα κοντάκια των αγαπημένων μας παιχνιδιών, σκέφτηκα να μοιραστώ μαζί σας μια πιο αναλυτική παρουσίαση της κατασκευής μιας ψάθας.

Το πειραματόζωο ετούτη τη φορά ήταν το εργοστασιακό κοντάκι του «ημίαιμου πρίγκιπα» - κατά κόσμον ΒΑΜ40 - το οποίο εκλιπαρούσε για φροντίδα, στοργή και προδέρμ. Δεν θα επεκταθώ εδώ στις αιματηρές λεςπτομέρειες που συνοδεύουν την αναγόρευση του κινέζου σε πρίγκιπα (έστω και ημίαιμου). Αυτό φιλιδοξώ να το μοιραστώ μαζί σας αργότερα, σε μια αναλυτική παρουσίαση του τελειωμένου project. Εδώ θα επικεντρωθώ αποκλειστικά στην κατασκευή της ψάθας.

Σημαντική σημείωση  - μάθημα που την εκμάθησή του πλήρωσα με πολύ κόπο και πολλές - πάααρα πολλές - παραπανίσιες ώρες δουλειάς: ΠΡΟΣΟΧΗ στην ποιότητα του ξύλου που επιλέγετε να σκαλίσετε. Θα πρέπει να είναι αρκετά πυκνό και σφιχτό και κατά την κατεργασία να μην πετάει σκλήθρες. Η καρυδιά είναι μάλλον το πιο πρόσφορο για σκάλισμα και κόψιμο ψάθας. Κόβεται σχετικά εύκολα και καθαρά. Η οξιά επίσης δίνει καθαρές τομές, ωστόσο είναι πολύ σκληρή και κουράζει, αλλά το αποτέλεσμα δικαιώνει την προσπάθεια.

Το ακατανόμαστο κινέζικο ξύλο από το οποίο είναι καμωμένο το κοντάκι του ΒΑΜ – που όμως φέρνει σε καρυδιά – είναι μαλακό και με διαφορετική πυκνότητα από το ένα σημείο στο άλλο. Το αποτέλεσμα είναι το εργαλείο να κολάει στα μαλακά σημεία και να σηκώνει σκλήθρες, ενώ στα πυκνά σημεία να δουλεύει κανονικά. Στην πράξη αυτό σημαίνει ανομοιγένεια στο κόψιμο και μεγάλη προσπάθεια εκ των υστέρων ώστε οι γραμμές της ψάθας να αποκτήσουνμ την κανονικότητα και το σωστό βάθος για άρτιο αποτέλεσμα.

Για αρχή θα πρέπει να αποφασιστεί το σχέδιο. Υπάρχουν πολλά έτοιμα σχέδια στη σχετική βιβλιογραφία αλλά και στο net. Στην περίπτωσή μας, θέλησα να κάνω κάτι πιο ιδιαίτερο και «πριγκιπικό» και έτσι επέλεξα να σχεδιάσω ένα μότιβο που να δένει με τις γραμμές του κοντακιού αφού τελείωσα με τις τροποιήσεις που του έκανα. Για στολίδι επέλεξα να χρησιμοιήσω διακόσμηση «fleur de lis» και «ribbons» (ταινίες).

Αρχικά σχεδιάστηκε το μοτίβο επάνω στο κοντάκι.


Στη συνέχεια και αφού ελέγθηκε, η συμμετρία και η ομοιγένεια όλων των επιμέρους τμημάτων του σχεδίου, το κάθε ένα μοτίβο αποτυπώθηκε σε διάφανο χαρτί:




Με βάση τα σχέδια στο διάφανο χαρτί και αφού πρώτα έγιναν οι απαραίτητες επεμβάσεις στο σχέδιο, κόπηκαν πατρόν για κάθε μοτίβο σε χαρτόνι:


Με οδηγό το πατρόν, το σχέδιο μεταφέρθηκε στην τελική του θέση και με μολύβι σχεδιάστηκε προσεκτικά το περίγραμμά του.
Με ένα λεπίδι μοντελισμού, το περίγραμμα χαράχτηκε προσεκτικά στο ξύλο. Αυτή η διαδικασία είναι ιδιαίτερα σημαντική για την εξέλιξη του πονήματος δεδομένου ότι αυτή η αρχική χάραξη είναι ο οδηγός για τη συνέχεια και οποιοδήποτε λάθος ή ατέλεια θα μεταφερθεί μέχρι τέλους:


Με το κατάλληλο σκαρπελάκι σκαλίστηκε το αρχικό περίγραμμα:


Στη συνέχεια σχεδιάστηκα και με παρόμοιτρόπο χαράχτηκαν οι κύριες γραμμές οδηγοί (master lines). Και εδώ επίσης είναι κρίσιμης σημασίας η ακρίβεια του σχεδιασμου και της χάραξης. Βοηθάει πολύ να σχεδιαστούν ομάδες από παράλληλες γραμμές ώς προς τις κύριες γραμμές, ώστε να ελέγχεται εύκολα η μεταφορά της παραληλλότητας κατά την πρόοδο της χάραξης:


Με τα κατάλληλα εργαλεία χαράχτηκαν όλες οι γραμμές σε όλη την έκταση του μοτίβου. Στη φάση αυτή η χάραξη πρέπει να γίνεται σε πολύ μικρό βάθος, τόσο όσο χρειάζεται για να οδηγείται το εργαλείο στην επόεμνη γραμμή. Αν το βάθος της χάραξης είναι μεγαλύτερο, μεταβάλλεται η απόσταση μεταξύ των γραμμών καθώς το εργαλείο αναγκάζεται να δουλέψει υπό γωνία, με αποτέλεσμα τελικά, την ανομοιγένεια της ψάθας:


Στη συνέχεια, μεθοδικά και προχωρώντας αυξάνοντας το βάθος χάραξης σταδιακά, σκαλίστηκαν όλες οι γραμμές μέχρι το επιθυμητό βάθος ώστε οι ρόμβοι να είναι κανονικοί και με μυτερές κορυφές:


Αφού ολοκληρωθούν όλα τα σκαλίσματα, ακολούθησε προσεκτικό καθάρισμα όλων των περιγραμμάτων, σβήσιμο με ψιλό γυαλόχαρτο όλων των μικροατελιών που προκλήθηκαν περιμετρικά του μοτίβου κατά την χάραξη και τελικό καθάρισμα.
Ενα εργαλείο ανυπέρβλητης χρησιμότητας είναι μια παλιά, σκληρή οδοντόβουτρσα!!
Το τελικό αποτέλεσμα, καθαρισμένο και φροντισμένο, έτοιμο για την τελικό φινίρισμα...


Φιλικά
Νικόλας

[Kyriakos87]

Μονο κινεζο δεν θυμίζει φιλε Νικόλα.
Μπράβο σου για μια ακομα φορα που μοιράζεσαι μαζι μας το μεράκι σου.

[MASTORAS]

Δεν ειμαι και πολυ φαν στην ενασχοληση με το ξυλο αλλα εμεινα με το στομα ανοιχτο!

[npmair]

Φίλε Κυριάκο, τώρα αρχίζεις να καταλαβαίνεις γιατι ονομάστηκε "ημίαιμος πρίγκιψ" ο.... κινέζος 

Φίλε Μάστορα, το ξύλο έχει μια ιδαίτερη γοητεία όταν ασχολείσαι μαζί του. Αποκτά "ζωή" και προσωπικότητα, αν δεν καταφέρει να δεθεί αρμονικά με το ψυχρό μέταλλο, τότε πλέον έχουμε αριστουγηματικά αποτελέσματα...

[xenofon]

Εγώ, πάλι σκέφτηκα να σου πω να σταματήσεις το δούλεμα   γιατί δυσκολεύομαι να πιστέψω ότι υπάρχουν άνθρωποι με τόσο μεράκι, όρεξη, υπομονή κ γούστο! Συγχαρητήρια, φίλε μου!

[Christopher]

Αχ..να γινοταν και το δικο μου ετσι.Συγχαρητηρια.

[OneShot]

Πολύ όμορφη δουλεία, πραγματικός καλλιτέχνης συγχαρητήρια!

[diana350magnum]

Μπράβο ρε φίλε, καταπληκτική δουλειά.
 Μια ερώτηση μόνο, αν το κοντάκι που θέλουμε να κόψουμε την ψάθα, έχει φινίρισμα λούστρο, το αφαιρείς στο σημείο που θέλεις ή την κόβεις εκεί επάνω?

[DotUser]

Απίστευτα κανατοητός και όσο απλοικός χρειαζεται ο τρόπος της παρουσίασής σου!!
Που μπορεί κάποιος να βρει εργαλεία σχετικά με χάραξη ψάθας?

[npmair]

Καλημέρα φίλοι συναεροβολιστές.

Ευχαριστώ για τα θετικά σχόλια:)

Φίλε Diana350, και οι δύο λύσεις τεχνικά στέκουν και μπορουν να εφαρμοστούν. Βέβαια, και στις δύο περιπτώσεις υπάρχουν τα υπέρ και τα κατά:

Αν αφήσεις το λούστρο, το εργαλείο δουλεύει πολύ καλύτερα στην αρχή διότι η επφάνεια είναι λεία και σκληρή. Ετσι οι γραμμές σου θα είναι καθαρές και πολύ πιο ευανάγνωστες. Ισως το λούστρο να στομώσει γρήγορα το εργαλείο και να χρειάζεται καθαρισμό (κάτι που δεν χρειάζεται καθόλου αν δουλέυεις επάνω στο καθαρό ξύλο). Ομως επειδή δεν υπάρχει περίπτωση να μην δημιουργηθούν ατέλειες στο περίγραμμα και έξω, γύρω από το μοτίβο, μετά θα χρειαστεί αρκετό τρίψιμο γύρω από την ψάθα... Επίσης, κόβοντας την ψάθα αποκαλύπτεις το καθαρό ξύλο. Αν το κοντάκι ήταν και χρωματισμένο εκτός από το λούστρο, θα πρέπει να βρείς τρόπο να ταιριάξεις χρωματικά το φινίρισμα της ψάθας, εκτός και αν αποφασίσεις να κάνεις έντονη χρωματική αντίθεση. Ομως γλυτώνεις από το γενικό τρίψιμο και φινίρισμα του κοντακιού. Κατά την προσωπική μου άποψη - εκτός και αν συντρέχουν ειδικοί λόγοι που δεν επιτρέπουν το καθολικό τρίψιμο και φινίρισμα από την αρχή - αυτή η λύση δεν είναι η προτιμιτέα.

Αν αποφασίσεις να αφαιρέσεις το λούστρο τοπικά, γλυτώνεις μερικά από τα παραπάνω, αλλά πάλι θα πρέπει να ταιριάξεις χρώμα και λούστρο με το υπάρχον.

Για μένα η καλύτερη λύση είναι η ριζική αντιμετώπιση.

Φίλε DotUser, για να μην τα ξαναγράφω, αναλυτικά θα διαβάσεις για εργαλεία τιμές και προμηθευτές στο θέμα "Ψάθες - Chekering"

φιλικά
Νικόλας

[alpha-63]

...προσπαθώ να συνέλθω...

[alpha-63]

Νικόλα καλημέρα. Σήμερα στην δουλειά η παρουσίαση σου, ήταν μιά ευχάριστη νότα στην βαρετή καθημερινότητα.
Δεν θα σταθώ στην κρίση μήτε και κριτική της δουλειάς σου, τις ώρες της ενασχόλησης, την λεπτομερή παράθεση βήμα προς βήμα...έλαβες ήδη τα πρώτα μηνύματα από άλλους φίλους και τον θαυμασμό τους, δεν υπάρχει λόγος απλά να ποστάρω στα ευνόητα...
Δεν θα προσθέσω ούτε μιά παρατήρηση, ούτε μιά πρόταση...
Θα σταθώ όμως στο ερασιτεχνικό μέρος του πονήματος, ορισμό για εμένα της αγάπης, της αφιλοκέρδειας, της αίσθησης του να νοιώθεις πως ανήκεις σε μιά παρέα ερασιτεχνών και να μοιράζεσαι τον κόπο, την χαρά και την επιβράβευση είναι το απόλυτο βήμα της προσφοράς σου και σε παρακαλώ να δεχθείς τα προσωπικά μου συγχαρητήρια και την ευγνωμοσύνη μου γιατί πήγες την σκυτάλη παραπέρα από τις προσδοκίες σου...
Ειλικρινά μπράβο γιατί το αξίζεις και το κέρδισες !
Εκφράζω την ευχή μόνο να παραδειγματίσει πολλούς από εμάς η παροσφορά σου, η επιμονή σου, η άψογη και επιμελής δουλειά σου, αλλά και η χρήση του γραπτού λόγου στην παρουσίαση που απλόχερα μας χάρισες...

[npmair]

Απόστολε καλημέρα και σε σένα

Δεν λέω ότι δεν με ευχαριστούν τα εγκώμια, με ευχαριστούν και πολύ μάλιστα, I'm only human after all - όπως θα έλεγαν και οι φίλοι μας οι Αγγλοσάξωνες    ... και μου δίνουν ερέθισμα να συνεχίζω!

Θα σταθώ σε αυτό που έγραψες περί παρέας και προσφοράς.

Μπήκα στο χώρο του αεροβολισμού μόλις ένα χρόνο πρίν, διαβάζοντας τις πρώτες "ψαγμένες" πληροφορίες σε ετούτο εδω το φόρουμ. Από εδώ άντλησα γνώση απαραίτητη για να πάω παρακάτω. Η γνώση αυτή με προστάτεψε από λανθασμένες επιλογές και με έφερε ακομα πιο βαθεία μέσα στον μαγικό κόσμου του αεροβόλου.
Στη συνέχεια και αφού απέκτησα τα πρώτα μου όπλα, γνώρισα μερικούς από εσάς στο σκοπευτήριο. Εκεί μου μάθατε να χρησιμοποιώ τα όπλα μου και να αντλώ ευχαρίστηση από τη χρήση τους
Τότε, όταν συστηνόμασταν κάποιοι είπαν... "ναι, τα έχουμε δει το nick σου, αλλά δεν γράφεις..." και είχα απαντήσει ότι δεν θεωρώ σκόπιμο το να γράψω αν δεν έχω κάτι να πώ!

Τώρα πιά, σχεδόν ένα χρόνο μετά, αισθάνομαι ότι είναι η ώρα να αρχίσω να ανταποδίδω στον χώρο αυτό, προσφέροντας γνώσεις και εμπειρίες που απόκτησα στην πορεία.

Ακόμα, μια και πλέον δεν έχω τη δυνατότητα να σας συναντώ δια ζώσης, από εδώ έχω τη χαρά και την εικονική δυνατότητα να μοιράζομαι μαζί σας τα "παιχνίδια" μου.

Και ελπίζω μέσα από αυτή τη διαδικασία να βοηθήσω και εγώ με τη σειρά μου τους νεώτερους, όπως και εγώ ώς νεοφώτιστος βοηθήθηκα από τους παλαιότερους...

Με πολλούς ερασιτεχνικούς χαιρετισμούς
φιλικώτατα
Νικόλας